Een pijnlijke enkel, wat nu?

Over enkelklachten

Er zijn meerdere oorzaken voor het ontstaan van een pijnlijke enkel. Vaak wordt er een onderscheid gemaakt in traumatisch en niet-traumatisch, kortom is er (recentelijk) een ongeluk gebeurd. Wellicht het meest bekende ongeluk van de enkel is het verzwikken ofwel “inversie trauma”. Waarbij de structuren aan buitenzijde (lateraal) van de enkel opgerekt worden en mogelijk beschadigingen. Andersom kan ook, een “eversie-trauma”, maar dit ongeluk komt minder vaak voor.

Hieronder een aantal structuren die beschadigd kunnen raken bij een inversie-trauma, de bijhorende symptomen en eventuele behandeling(en).

Verschillende structuren

Aan de buitenzijde van enkel bestaan drie enkelbanden (ligamenten), meestal beschadigt ‘de voorste’ van deze drie bij een inversie-trauma. Ook kunnen er blessures ontstaan van de pezen aan de buitenzijde van de enkel, de peroneuspezen. Deze worden opgerekt door de verzwikking, waarbij meestal kleine scheurtjes (micro-ruptuurtjes), maar soms ook grotere scheuren (rupturen) ontstaan. Regelmatig gaan blessures van enkelbanden en pezen samen.

Blessure van de pezen aan de buitenzijde van de enkel, de peroneuspezen.

Tijdens ongelukken met grotere impact kan bot en/of kraakbeen beschadigen, zoals een barstje, een breuk of kleine stukjes van bot kunnen losraken. Als er kleine stukjes bot en kraakbeen loslaten binnen het gewricht, worden dit ook wel “gewrichtsmuisjes” genoemd. Het is ook mogelijk dat een stukje bot afscheurt ter plaatse van de aanhechting van pees of enkelband, dit wordt een “avulsie-fractuur’ genoemd.

Gevolgen en symptomen van enkelklachten

Instabiele enkel

Een ingescheurde of volledig gescheurde enkelband kenmerkt zich meestal door een (snel ontstane) zwelling gepaard met een bloeduitstorting. Na letsel van enkelbanden en pezen kan een instabiele enkel ontstaan. Regelmatig genoemde klachten zijn:

• Problemen en pijn tijdens het lopen op oneffen terrein (bos, aflopende stoep).
• Het is moeilijk en/of pijnlijk om op één been te staan.

Slotklachten van de enkel (enkel op slot)

Losse stukjes bot of kraakbeen kunnen slotverschijnselen veroorzaken, hierbij schiet het enkel gewricht plotseling “op slot” en kan het niet of nauwelijks bewogen worden. Deze slotklachten kunnen ook plotseling weer opheffen. Het op slot schieten kan gepaard gaan met felle steken.

Soms kan men een blokkering zelf opheffen door de enkel op een bepaalde manier te bewegen. Zodra het losse stukje bot of kraakbeek is teruggeschoten, kan de enkel weer normaal bewegen.

Enkelslijtage

De symptomen van kraakbeenbeschadigingen verschillen per persoon. Mogelijke symptomen zijn startklachten in de ochtend of tijdens het begin van bewegen, pijn in rust en een gezwollen gewricht. Op langer termijn kan schade van het kraakbeen resulteren in (artrose).

Behandeling van enkelklachten

Het is belangrijk om te beoordelen wat er beschadigd is en in welke ernst, maar ook in welke mate er beperkingen zijn. Doorgaans wordt een letsel van enkelbanden en pezen niet-operatief behandeld en speelt fysiotherapie een belangrijke rol. Daarnaast kunnen de volgende behandelingen een toegevoegde waarde bieden:

• Steunzolen
• Geschikt schoeisel
• Tapen
• Een brace

Grotere rupturen van pezen kunnen eventueel wel operatief behandeld worden.

Voor kraakbeenbeschadigingen bestaan verschillende operatieve en niet-operatieve behandelingen. Niet operatief door middel van medicijnen en injecties. Operatief is het mogelijk kraakbeendefecten “aan te prikken”, verder kan het gewricht worden schoongemaakt, vervangen door een kunstgewricht of desnoods worden vastgezet. Ook in deze gevallen kunnen therapiezolen, schoeisel, tapen en/of een brace pijnklachten en beperkingen verminderen.

Heeft u een pijnlijke enkel?

Zijn de bovenstaande enkelklachten herkenbaar? Onze Podozorgers zoeken graag samen met u naar een oplossing! Klik op de onderstaande knop en vind een Podozorg praktijk bij u in de buurt.

Vind een praktijk